کد مطلب:9006 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:7

گنجینه پرسمان » احكام

مقداري زكات فطره از اولياي دانشآموزان براي هزينه كردن سنگ كاري سالن مدرسه جمع آوري كردهايم. خواهشمنديم در زمينه جواز يا عدم جواز مصرف آن در مدرسه، به فتواي آيات عظام: فاضل و رهبر انقلاب راهنمايي فرماييد.

دل يا قلب جايگاه بسيار حساس و مهمي است. مركز عواطف و احساسات و الطاف و انوار يا مركز كثافت، قساوت و سياهي است. گاهي قلب اقبال و ادبار دارد. اقبال قلب يعني مساعد بودن زمينه هايي كه باعث نورانيت قلب ميشود و ادبار قلب يعني نامساعد بودن آن زمينهها.

عوامل قساوت:

1 - گناه بزرگترين عامل قساوت قلب است. امام باقر (ع) فرمود: هر كس ابتدا قلبش نوراني و سفيد است، ولي اگر گناهي انجام داد، يك لكه سياه در آن ايجاد ميشود و اگر ادامه داد، كم كم سياهي و قساوت تمامي قلب را فرا ميگيرد.(1)

2 - آرزوهاي طولاني مانع نورانيت و صفاي قلب ميشود. در دعاي ابوحمزه ثمالي آمده است: انك لا تحتحب عن خلقك الا ان تحجبهم الامال دونك؛ آرزوهاي طولاني مانع بزرگي بر سر راه كمال است.

3 - پرخوري باعث سنگدلي ميشود. پيامبر (ص) فرمود: پرخوري دل را با قساوت ميبخشد.(2)

اميرالمؤمنين (ع) فرمود: از شكم خوارگي بپرهيزيد، زيرا باعث قساوت قلب و كسالت و بيحالي در نماز ميشود.(3) در گرسنگي و خالي بودن شكم، قلب صفاي بيشتري پيدا ميكند. از اين جهت روزه گرفتن باعث پاكي دل ميشود.

4 - زياد سخن گفتن در غير ذكر خدا. امام صادق (ع) فرمود: حضرت عيسي ميفرمود: در غير ذكر خدا زياد سخن نگوييد، چون باعث قساوت قلب ميشود.(4)

پيامبر (ص) فرمود: راست و درست نميشود ايمان بندهاي مگر اين كه دلش راست و درست شود و دلش راست و درست نميشود مگر اين كه زبانش راست و درست شود.(5)

5 - پرخوابي،

6 - ثروت زياد،

7 - غفلت از ياد خدا،

8 - گوش دادن به لهو و موسيقي را ميتوان از عوامل قساوت قلب دانست. در مورد هر كدام روايات فراواني وجود دارد.

عوامل نورانيت دل:

پرهيز از عوامل قساوت، به اضافه مواردي از قبيل:

1 - مهرباني كردن به يتيم،

2 - خوردن بعضي غذاها و ميوهها مانند عدس، انجير، انار، نان جو، سركه، انگور و زيتون،

3 - ياد و ذكر خدا،

4 - قرائت قرآن،

5 - شركت در تشييع جنازه،

6 - پرداخت بدهيها،

7 - شستشوي لباسها،

8 - رفتن به بيمارستانها و سركشي به بيماران و مستضعفان،

9 - زهد و بي ميلي به دنيا و دوري از زخارف آن و پرهيز از رفاهطلبي.(6)

امام رضا (ع) فرمود: ان للقلوب اقبالا و ادبارا و نشاطا و فتورا؛ براي قلبها حالتهاي صفا و كدورت، نشاط و سستي وجود دارد. پس هر گاه حالت اقبال و آمادگي برايتان حاصل شد، از فرصت براي عبادت و ذكر خدا استفاده كنيد.(7)

پينوشتها:

1 - قلب سليم، ص 327، به نقل از اصول كافي، كتاب الايمان و الكفر، باب الذنوب، حديث 20.

2 - همان، ص 329.

3 - همان.

4 - همان، ص 331.

5 - همان، ص 232.

6 - همان.

7 - بحارالانوار، ج 75، ص 354.